پژوهشگر و مدرس فلسفه سیاسی و مطالعات فرهنگی و تمدنی
مشروح سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا غلامی در مراسم تکریم و معارفه دبیر سابق و دبیر جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۹ بهمن ۱۴۰۱، ایوان شمس تهران
سلام عرض می کنم خدمت استادان و اهالی محترمجامعه بررگ فرهنگی؛ لازم می دانم قبل از هر سخن، به رسم ادب و به رسم قدرشناسی از استاد ارجمند جناب آقای دکتر عاملی به خاطر زحماتشان در طول این ۴ سال سپاسگزاری کنم. من در این مدت، هر چه گذشت، ژرف اندیشی، واقع بینی، باور عمیق ایشان به اندیشه اصیل انقلاب و دلسوزی جناب آقای دکتر عاملی برایم بیشتر اثبات شد.دکتر عاملی در شرایط سخت و پیچیدهای دبیری شورا را عهده دار شدند و اقدامات مهم و هوشمندانه برای ارتقاء سطح مدیریتی دبیرخانه شورا و ساماندهی امور فرهنگی کشور در دوره ایشان انجام شد.
از طرف دیگر، جا دارد خدمت استاد گرامی جناب آقای خسروپناه به خاطر انتصابشان به عنوان دبیر شورا تبریک عرض کنم. استاد گرانقدر جناب حجت الاسلام والمسلمین آقای خسروپناه نه تنها از دانشمندان برجسته کشور در عرصه دین پژوهی و حکمت اسلامی هستند، بلکه جزو اندیشمندانی محسوب میشوند که همواره دغدغه فرهنگی داشته اند و محل مراجعه و تکیه شماری از فعالان فرهنگی بودهاند؛ و من امیدوارم در دوره مدیریت استاد خسروپناه شورای عالی انقلاب فرهنگی چند قدم به انتظارت رهبر بزرگوار انقلاب از شورا، نزدیک تر بشود.
در ادامه، چند نکته را سریع عرض می کنم و خیلی مصدق نمیشوم:
نخست اینکه به شدت نیازمند درک دقیق و همه جانبهی تحولات اجتماعی اعم از آشکار و زیر پوستی، و رهایی از توهمزدگی و تقلیلگرایی در مواجهه با مسائل فرهنگی و همچنین مدیریت فرهنگی هستیم. به نظر می رسد ما در بخش هایی از جامعه، با سطحی از پدیده به همریختگی ارزش ها که در جامعه شناسی به آن آنومی هم اطلاق میشود، روبرو هستیم و این پدیده باید به خوبی فهم شود.
توجه داشته باشیم که در حکمرانی فرهنگی بعد از شناخت، نیازمند رسیدن به ایده های طلایی و تحول زا هستیم و ایدههای تحولی و طلایی از متن شناخت عمیق و واقع بینانه و از دل توصیف، تحلیل و پیش بینی متولد میشود.
دوم اینکه، وجود سطحی از شکاف اجتماعی در کشور یک واقعیت انکار ناپذیر است و بدون کاهش شکاف اجتماعی و شکل گیری انسجام و همزبانیِ فرهنگی توفیق چندانی در تحولات فرهنگی نخواهیم داشت.
سوم اینکه، برای ایجاد هم زبانی فرهنگی در سطح ملی و فراگیر، در گاماول به بازسازی عقلانیت اجتماعیِ اسلامی احتیاج داریم.
باید قبول کرد به رغم قوت های فکریای که در ساحت زیر بنا و مسائل بنیادی داریم، در روبنا، فاقد عقلانیت اجتماعی منسجم و گویایی به ویژه وقتی وارد عرصه عمل میشویم، هستیم و تا چنین عقلانیتی وجود نداشته باشد، ایده های فرهنگی مطلوب عینیت پیدا نخواهد کرد.
در همین جهت، نکته چهارم و آخر اینکه، ایجاد همزبانی فرهنگی در تراز ملی و فراگیر، مستلزم سعه صدر بالا و بردباری در برابر کژرفتاریهاست، شکل گیری همزبانی ملی، مقتضی بهره گیری مبتکرانه از همه نخبگان فرهنگی از طیف ها، سلایق و حتی ظواهر گوناگون است؛ چه در زمینه تصمیم سازی، و چه در عرصه عمل.
از خداوند متعال مسألت دارم در این دوره جدید از فعالیت های شورای عالی انقلاب فرهنگی شاهد تحولات بزرگ فرهنگی در کشور باشیم. شورای عالی انقلاب فرهنگی ستاد عالی فرهنگی کشور است و این انتظار کاملا منطقی است که همه دستگاهها در هر سه قوه، نهایت همکاری و همراهی را با شورا و دبیرخانه آن خصوصا شخص جناب آقای خسروپناه داشته باشند.
والسلام علیکم و رحمة الله